Шаби 20 ва 21 декабр тӯлонитарин шаби соли 2020 аст.
20 декабря 2020 10:12
Количество просмотров: 20562
Шаби 20 ва 21 декабр тӯлонитарин шаби соли 2020 аст. Офтоб ҳамагӣ 8 соат нур мепошад ва пас аз он тӯлонитарин шаби сол фаро мерасад. Ва фардо, 21 декабр, рӯзи кӯтоҳтарини сол хоҳад буд. Аз замонҳои қадим аҷдодони мо ин рӯзро ҳамчун Шаби Чилла - оғози зимистон ҷашн мегирифтанд.
Дар Эрон ин шабро Шаби Ялдо меноманд. Дар ин шаб одат шудааст, ки ашъори Ҳофизи бузургро хонда, ба дастархони идона анор, тарбуз ва дигар хӯрокҳои махсус мегузоранд.
Шаби Ялдо ё шаби Чилла баландтарин (дарозтарин) шаби сол дар нимкураи шимолии Замин аст. Ин шаб ба замони ғуруби офтоб аз 30-юми озармоҳ (охирин рӯзи пойиз-тирамоҳ) то тулӯи офтоб дар аввали моҳи дай (нахустин рӯзи зимистон ) рост меояд. Ялдо аз вожаи суриёнӣ гирифта шуда, маънои таваллуд ва зоишро далолат мекунад. Ин ҷашнро рӯзи таваллуди Меҳр меноманд ва бо гузашти айём ва замон аз Ирон ба Руму Урупо интиқол ёфт. Барои мисол, ҳамон Бобо Новел (Ноэл), ки бо либос ва кулоҳи мубадон зоҳир мешавад ва ҳамчунин дарахти сарву ситораи болои он ҳам ёдгорест аз кеши Меҳрпарастӣ. Имрӯз мо ӯро дар шакли Бобои Барфӣ мешиносем, ки дар маросимоти солинавӣ аз чеҳраҳои калидӣ аст.
Замин дар атрофи офтоб чарх зада, кунҷи майлро ба он тағир медиҳад. Ҳамин тавр, дар тобистон сайёра тадриҷан нимкураи шимолиро ба ситора "иваз мекунад". Офтоб дар ин паҳлӯҳо ҳар рӯз баландтар мебарояд, аз ин рӯ рӯзҳо дарозтар мешавад ва шаб, баръакс, кӯтоҳтар мешавад.
Пас аз он, Замин бо қутби ҷанубии худ ба сӯи равшанӣ шурӯъ мекунад. Мувофиқан, дар арзи шимолӣ соати рӯз кам карда мешавад ва офтоби зимистон моҳи декабр мерасад. Имсол ин сана ба 21 декабр рост омад. Дар хотир доред, ки дар рӯзе, ки офтоби зимистон аз болои экватор рух медиҳад, дар нимкураи ҷанубӣ, баръакс, офтоб дар нуқтаи баландтарин қарор дорад (ва баръакс). Яъне, ҳоло мо зимистон дорем, ва дар ҷануб - тобистон.
Офтоб чанд вақт ғуруб мекунад
21 декабри соли 2020 офтоб соати 7:56 саҳар баромада ва соати 15:56 паси уфуқ нопадид хоҳад шуд. Яъне, соатҳои рӯзона танҳо 8 соат тӯл мекашанд. Барои муқоиса, дарозии дарозтарин рӯзи имсола ба 17 соату 33 дақиқа мерасад.
Пас аз тулӯи зимистон сайёра ҳаракатро дар мадори эллиптикии худ идома медиҳад ва 20 марти соли 2021 ба офтоб бо кунҷи рост наздик мешавад. Ин маънои онро дорад, ки ҳарду нимкураҳо ҳамон рӯз равшанӣ мегиранд. Ин падида баробаршавии баробарӣ номида мешавад.
Ғайр аз он, Замин тадриҷан аз тарафи қутби шимол ба офтоб наздик мешавад.
