БИСТСОЛАИ РУШДИ ИЛМҲОИ ТАБИАТШИНОСӢ, ДАҚИҚ ВА РИЁЗӢ. Мулоҳизаҳои Президенти Академияи илмҳои Тоҷикистон Фарҳод Раҳимӣ роҷеъ ба дастури таърихӣ ва мубраму муҳими Пешвои миллат
Халқи мо дар баробари ҳифзи асолати милливу динии худ бояд дорои ҷаҳонбинии илмии замони муосир бошад. Эмомалӣ Раҳмон Дар назариёти Пешвои муаззами миллат ҳифзи «асолати милливу динӣ», ки хамирмояи ҷомеаи моро ташкил медиҳад, бо моҳияти «ҷаҳонбинии илмии замони муосир» тавъам ва баробарвазн буда, ба тариқи илмӣ таҳқиқи ҳодисаҳои табиӣ ва воқеаҳои иҷтимоӣ, инчунин дар ин замина ҷусторҳои нави бунёдӣ, ки рушди усулии ҷомеаи муосирро таъмин месозад, барои Тоҷикистон низ аҳамияти умда дорад. Чунин...
21 феврал – Рӯзи байналмилалии забони модарӣ. Тоҷикон хушбахтанд, ки чунин забони бузург, дар ғановат камназир, шевою гӯшнавоз ва биҳиштӣ насибашон гардидааст
Ҳамасола 21 феврал дар ҷаҳон Рӯзи байналмилалии забони модарӣ таҷлил карда мешавад. Ин рӯз дар иҷлосияи 30-юми конфронси генералии ЮНЕСКО, ки 17 ноябри соли 1999 баргузор гардида буд, бо мақсади ҳифзи забонҳо ва фарҳангҳои гуногуни ҷаҳон эълон гардид. Ба ақидаи забоншиносон, иқдоми ЮНЕСКО дар масъалаи қабули Рӯзи байналмилалии забони модарӣ- ин даъват кардани давлатҳои рӯйи олам ба эҳтирому арҷгузорӣ ва ҳимояи ҳамаи забонҳо, аз ҷумла забонҳои ақаллиятҳои миллиест...
Яке аз роҳҳои асосии ҳифзу нигаҳдории забон тарғиби китобхонист. Эҳдо ба Рӯзи байналмилалии забони модарӣ
Ҳамасола дар тамоми ҷаҳон 21 феврал ҳамчун Рӯзи байналмилалии забони модарӣ таҷлил мегардад, ки мақсади он ҳифзи забонҳо мебошад. Дар робита ба мақому манзалати забони модарӣ – забони тоҷикӣ дар давраҳои гуногун, рушди он ва ҳифзи забони модарӣ дар раванди ҷаҳонишавӣ хабарнигори АМИТ «Ховар» Мавҷуда АНВАРӢ бо узви вобастаи Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, доктори илмҳои филологӣ Сайфиддин НАЗАРЗОДА суҳбат намуд. АМИТ «Ховар»: Тибқи консепсияи маъмули сотсиолингвистӣ, забони модарӣ забонест, ки о...
Китоби нав: Шарқ дар оинаи Ғарб
Дар китоби нави устоди Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон Абдурашид Самадов «Шарқ дар оинаи Ғарб» сухан аз боби тарҷумону муҳаққиқони Аврупо ва Амрико меравад. Хотирнишон бояд сохт, ки ҳарчанд Э.Браун, В.Ҷонс, А.Арбери, Р.Николсон, Н.Контесед, А.Маришимил, Гертруда Бел, А.Хансбергер ва Ситсилия Бону барин мусташриқону тарҷумонҳо дар бахши тарҷума ва тарғиби осори гаронбаҳои адибони форсу тоҷик хизматҳои зиёде ба харҷ додаанд, вале хонандагони тоҷик ба хусус, устодону шогирдони шуъбаҳои тарҷумонии макотиби ...
МУТАХАЛЛИС БА «ДОНИШ» ВА МУҚАЛЛАБ БА «КАЛЛА». Дар шаҳри Тошканд девони Аҳмади Дониш дарёфт шуд
Дар Академияи илмҳои Ӯзбекистон девони ашъори шоир ва мутафаккири барҷастаи тоҷик Аҳмади Дониш дарёфт гардид. Дар ин бора Файзхоҷа Маҳмудов, муҳаққиқи бахши дастнависҳои нодири Китобхонаи миллии Ӯзбекистон ба номи Алишер Навоӣ, зимни матлабе дар сомонаи рӯзномаи «Овози Самарқанд» иттилоъ додааст, менависад хабарнигори АМИТ «Ховар». Тавре Файзхоҷа Маҳмудов дар мақолаи худ зикр намудааст, то ҳол аз осори Аҳмад Махдуми Дониш китобҳои насрӣ, амсоли «Наводир-ул-вақоеъ», «Рисола дар назми тама...
«Баъзе мушкилоти забони давлатӣ дар китобҳои дарсӣ» — дар ин мавзӯъ бахшида ба Рӯзи байналмилалии забони модарӣ машварат доир мегардад
«Баъзе мушкилоти забони давлатӣ дар китобҳои дарсӣ» — таҳти чунин унвон пагоҳ, 21 феврал, соати 10:00 дар толори Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон машварат доир мегардад. Кумитаи забон ва истилоҳоти ҷумҳурӣ аз ташкилкунанагони асосии он ба шумор меравад. Тавре Раиси Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, профессор Олимҷон Муҳаммадҷонзода ба хабарнигори АМИТ «Ховар» Мавҷуда Анварӣ иброз намуд, машварат ба Рӯзи байналмилалии забони...
Пандномаҳои Ҳусайни Ҳоҷимурод бо номи “Ҳазору як таманно”
“Ҳазору як таманно” дарбаргирандаи пандномаи шоир Хурсанди Ҳоҷимурод аст, ки паҳлуҳои гуногуни зиндагии як инсонро дар бар мегирад ва хонандаро ба роҳи рост ҳидоят менамояд. Хурсанди Ҳоҷимурод 14 январи соли 1958 дар деҳаи Чўянгарони ноҳияи Орҷоникидзеобод (ҳозира шаҳри Ваҳдат) дар оилаи хизматчӣ чашм ба оламии ҳастӣ кушодааст. Баъди хатми мактаби миёна соли 1975 ба Донишкадаи политехникии Тоҷикистон дохил шуда, онро соли 1980 ба ихтисоси муҳандиси сохтмони гражданӣ ва саноат хатм...
Ғоиб Сафарзода – шоири ватанпарвар ва истиқлолхоҳ
Агар Ғоиб Сафарзода зинда мебуд, имсол 80-умин солгарди умрашро ҷашм мегирифт. Дардеву дареғо, ки дар як садама дар синни 32-слагӣ бо ҳаёт падруд гуфт. Рафт, дар лаб шеъри ногуфта ва шояд садҳо мақолаҳои хуби хонданӣ нонавишта. Чун он замон рӯзноманигорӣ мекард ва даҳҳо мақолаҳои хубаш дар саҳифаҳои “Тоҷикистони саветӣ” чоп шуда буданд. Вале ӯро чун шоир мешинохтанд. Шеъраш имрӯз ҳам хонданист, чун шоире буд ҷӯянда, навгӯ. Ғоиб Сафарзода дар қарияи Муллоҷони ноҳияи Восеъи вилояти Кӯлоб аз хонадони к...
Таҳқиқи пурарзиш дар библиографишиносии миллӣ
Дар дебочаи китоб омадааст, ки муаллифон зимни таҳияи ин асар бештар аз осори илмии олимони соҳаи библиографишиносии рус ва библиографишиносони тоҷик истифода шудааст ва ба донишҷӯёну омӯзгорон ва мутахассисони соҳа пешниҳод мешавад. Зеро, асари мазкур ба масъалаҳои назариявии библиографишиносӣ: аз ҷумла мафҳумҳо ва истилоҳоти бунёдии библиографишиносӣ, ки заминаи назариявӣ ва методологии силсилаҳои фанҳои библиографиро ташкил медиҳанд, пешбинӣ шудааст. Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷи...
Зодрӯзи марди хираду андеша. Агар Зоҳир Аҳрорӣ зинда мебуд, дар 90 медаромад
Аз мавлуди олими забардаст ва донишманди фозил Зоҳир Аҳрорӣ 90 сол мегузарад ва аз маргаш 11 сол. Ба қалами Аҳрорӣ беш аз 100 монографияву рисола, мақолаҳои илмӣ, мақолаҳои публитсистӣ ва ғайра тааллуқ доранд. Вай ҳаёт ва эҷодиёти шоири маъруф Абдураҳмони Мушфиқиро омўхта, дар борааш рисолаи номзадӣ навишт ва осори ўро ба шакли китоби алоҳида дастраси хонандагон намуд. Аҳрорӣ яке аз таҳиягарони матни интиқодии «Шоҳнома»-и Фирдавсӣ (дар 9 ҷилд) мебошад, ки аз соли 1964 сар карда то соли 2009 се бо...
Тақдими китобҳои илмӣ ва бадеӣ дар Рӯзи ҷаҳонии ҳадяи китоб
Бахшида ба Рӯзи ҷаҳонии ҳадяи китоб Муассисаи давлатии нашриявии «Адиб» ба Муассисаи давлатии «Китобхонаи миллии Тоҷикистон» 30 нусха китобҳои бадеии тозанашр тақдим намуд. Акнун хонандагон метавонанд бо китобҳои М. Тоҷиддинӣ: «Мусоҳиба бо Ҳофиз», С. Аюбӣ «Гулчини ашъор», А. Афсаҳзод «Мавлоно Абдураҳмонӣ Ҷомӣ – адиб ва мутафаккири номӣ», Т. Зулфиқоров «Ҷойхонаи лаби Ҷар» ва чанд номгӯ китобҳои адибону олимони дигари кишвар, ки ҳамагӣ тоз...
Даричаи ошноӣ: Файзализода Ҷумахон Хол – Директори Китобхонаи миллӣ
4-уми феврали соли 2020 бо Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазифаи директори Муассисаи давлатии «Китобхонаи миллии Тоҷикистон»-и Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин гардид. Муаллифи беш аз 75 асар илмии нашршуда, аз он ҷумла 13 корҳои илмӣ-методӣ, 4 монография, 2 китоби дарсӣ ва 60 кори илмӣ мебошад. Барои хизматҳояш дар соҳаи маориф бо нишони сарисинагии «Аълочии маорифи Тоҷикистон» (2010) ва як қатор ифтихорномаҳои соҳавӣ қадрдонӣ гардидааст. Файзал...
5500-СОЛАГИИ САРАЗМ. Заргарони ин шаҳри қадимӣ 33 намуди марҷону шаъбаҳо ва бозубандҳо месохтаанд
Аз ковишҳое, ки бостоншиносон дар Саразм анҷом додаанд, муайян гардидааст, ки заргарони ин шаҳри қадимӣ 33 намуди марҷону шаъбаҳо ва бозубандҳоро месохтаанд. Аз ақиқи сурхи ҷигарӣ 9-то, лоҷувардӣ 6-то, фирӯзагӣ 7-то намудҳои гуногуни марҷонҳо дарёфт шуданд. Ин бар он аст, ки гарчанде заргарон дар зинаи аввали инкишофёбии ҳунар истода бошанд ҳам, бо дастгоҳҳои одӣ асрори санъати коркарди сангҳоро дарёфта будаанд. Бозёфтҳои заргарӣ, аксаран марҷону бозубандҳо мебошанд. Онҳо ҳамчун зебу зиннат дар тӯли ...
Агар адабиётшинос Маъруф Раҷабӣ зинда мебуд...
Оре, агар зинда мебуд, имрӯз ба синни мубораки 65 қадам мегузошт. Вале ин адабиётшиноси шинохтаву донишманди хуб умри хеле кутоҳе дошта. Вай дар синни 46 - солагӣ тарки олам кард. Синне, ки мебоист беҳтарин таҳқиқотҳои адабиашро анҷом медод. Ёдаш ба хайр! Маъруф Раҷабӣ 14 феврали соли 1955 дар шаҳри Кўлоб ба ҷаҳон омадааст. Соли 1976 факултаи филологияи Донишкадаи давлатии омўзгории Кўлобро бо баҳои аъло хатм кардааст. Муддате дар донишкадаи номб...
«АЗ ГУЛИСТОНИ МАН БУБАР ВАРАҚЕ…». Имрӯз дар бисёр кишварҳои олам Рӯзи байналмилалии ҳадяи китоб таҷлил мегардад. Тоҷикистон истисно нест
Зимистон миёни фаслҳои сол шояд аз ҷиҳати иду ҷашнҳо ва санаҳои ёдкард дар ҷои аввал қарор дошта бошад: Рузи байналмилалии ҳуқуқи инсон, Рӯзҳои умумиҷаҳонии кино, телевизиони кӯдакон, эскимо, мубориза бо СПИД, мубориза бо коррупсия, мубориза бо саратон, Соли нав, ҷашни Сада… Тибқи Қонуни ҶТ «Дар бораи рӯзҳои ид», иди касбии кормандони соҳаҳои молия, энергетика, авиатсияи гражданӣ, гумрук, мақомоти прокуратура, амнияти миллии кишварамон низ ба фасли зимистон рост меоя...
Драматургияи Сотим Улуғзода
Устоди шодравон Сотим Улуғдода аз ҷумлаи маъруфтарин адибони кишвар мебошад, ки бо повесту роман, ҳикояву асарҳои саҳнавии худ шуҳрат ёфтааст. Адиби нуктасанҷу донишманд омӯзиши таърих ва гузаштаи пурифтихори миллатро ба як бахши муҳими эҷодиёти худ қарор дода буд. Ин асарҳо имрӯз бидуни шак ганҷинаи прубаҳои адабиёти муосиранд ва вуҷудашон ин сарватро ғанитар кардааст. «Аҳмади Дониш», «Фирдавсӣ», «Восеъ», «Ривояти суғдӣ», «Пири ҳакимони Машриқзамин», «Субҳи ҷавонии мо», «Ёрони боҳиммат” барин қисса...
5500-СОЛАГИИ САРАЗМ. Ин шаҳри бостонӣ ягона ёдгории аҳди энеолит ва ибтидои асри биринҷӣ дар Варорӯд мебошад
12 сентябри соли 2020 5500-солагии шаҳри Саразми бостонӣ дар сатҳи байналмилалӣ бо даъвати меҳмонону олимони шинохтаи хориҷӣ ҷашн гирифта мешавад. Макони баргузории ин ҳамоиши сатҳи баланди илмию фарҳангӣ Саразми Панҷакати бостонӣ муқаррар шудааст. Шаҳри қадимаи Саразм ягона ёдгории аҳди энеолит ва ибтидои асри биринҷӣ дар Варорӯд буда, ба миёнаи ҳазорсолаи IV ва ибтидои ҳазорсолаи III то мелод мансуб аст, ки дар ин давра тамаддуни кишоварзӣ, ҳунармандӣ&n...
Фарҳод Раҳимӣ: «Беш аз 25 коркарди олимони тоҷик барои татбиқ ба мақомоти марбута пешниҳод гардидаанд»
Соли 2019 олимони Академияи илмҳо таҳқиқотро аз рӯйи 100 мавзӯъ, аз ҷумла илмӣ-таҳқиқотии бунёдӣ, илмӣ-таҳқиқотии амалӣ ва илмӣ-таҳқиқотии бунёдию амалӣ идома дода, натиҷаҳои назаррас ба даст оварданд. Барои илмро дар истеҳсолот ҷорӣ намудан беш аз 25 коркард ва тавсияҳои илмии олимони Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон барои татбиқ ба мақомоти марбута пешниҳод гардидаанд. Дар ин бора имрӯз президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, академик Фарҳод Раҳимӣ зимни нишасти ...
ФАРМОИШИ ВАЗИРИ МАОРИФ ВА ИЛМИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
Оид ба анҷоми соли таҳсили 2019-2020, аттестатсияи аз синф ба синф гузаронидан ва хатм дар муассисаҳои таҳсилоти умумии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 январи соли 2020 №346, ш. Душанбе Бо мақсади ташкил ва баргузор намудани аттестатсияи аз синф ба синф гузаронидан ва хатм дар анҷоми соли таҳсили 2019-2020 дар муассисаҳои таҳсилоти умумӣ дар асоси Дастурамали аз аттестатсия гузаронидани хонандагон дар муассисаҳои таҳсилоти умумии Ҷумҳурии Тоҷикистон (...
Китоби файласуфи шодравони тоҷик дар Теҳрон чоп шуд
Нозир Арабзода дар Теҳрон чоп шуд Нозир Арабзода дар корномаи илмӣ ва пажӯҳишии худ осори зиёде дар ҳавзаи муҳимтарин масъалаҳои таърихи фалсафа дорад, ки пажӯҳишҳои бунёдӣ дар мавзӯи таълимоти фалсафии Носири Хусрав, Фахриддини Розӣ, Саъдии Шерозӣ, Ҳофизи Шерозӣ, Ибни Сино, Ибни Ямин, Абубакри Розӣ, Насириддини Тӯсӣ, Муҳаммади Ғазолӣ ва дигарон аз ҷумлаи онҳост. Ҳамчунин аз ин устоди фақид беш аз 30 мақолаи илмӣ дар Донишномаи шӯравии тоҷик ба ёдгор мондааст, ки бештар ба ҳавзаи мафоҳим ва м...