Қиссае барои омӯзгор
Рӯзе муаллимаи синфи панҷ ба шогирдонаш хитоб карда гуфт: «Ман ҳамаи шуморо дӯст медорам». Дар ҳоле ки ғайриихтиёр яке аз шогирдонашро бо номи Тедди фаромӯш кард. Чунки Тедди андак бесавод буду дарсҳоро намефаҳмид, илова бар ин, одобаш хуб не. Инро муаллимаи ӯ дар рафти соли хониш пайхас кард. Ҳамчунин, муаллима пай мебурд, ки Тедди танбал асту бо ягон ҳамсабақаш бозӣ намекунад ва доимо баҳои ду мегирад, Рӯзе аз рӯзҳо муаллима хост, ки бо асноди шахсии шогирдон ошно шавад ва дар бораи онҳо маълум...
Аз таърихи пайдоиши коғаз
Ҳанўз соли 650- мелодӣ дар шаҳри бостонии Самарқанд аз коғаз истифода бурдаанд. Вале коғази истифода шуда дар куҷо истеҳсолшуданаш маълум набуд. Дар боби коғази истеҳсоли Самарқанд ривоятҳои эътимоднок мавҷуданд. Ин ривоятҳо чуннад: Дар Чин тарзи омода намудани коғазро сирру асрори махфии давлатӣ медонистанд. Онҳо намехостанд, ки ихтирои коғаз ба дигар кишварҳо паҳн гардад, кисоли 751 лашкари чинӣ аз дарёи Тироз гузошта, ба шаҳри Ҷамбул наздик мешавад. Ҳокими онвақтаи Самарқанд- Абулмуслим сипоҳи худ...
Адаб тоҷест аз нури Илоҳӣ…
Одамизод дар ҳар давру замон, дар ҳама синну сол ба тарбия ниёз дорад. Агар ба даврони гузашта назар андозем, дар замонҳои қадим ҳам ахлоқу маънавиёти одамӣ гоҳ-гоҳе рў ба костагӣ оварда буд, ки боиси таълифи асарҳои зиёди тарбиявию ахлоқӣ, аз ҷумла «Ахлоқи Носирӣ», «Ахлоқи Мўҳсинӣ», «Ахлоқи Ҷалолӣ», «Пирўзнома», «Таҳзиби ахлоқ», «Футувватномаи султонӣ», «Қобуснома», «Синбоднома», «Ҷомеъ-ул-ҳикоёт», «Кимиёи саодат», «Маснавии маънавӣ», «Гулистон», «Бўстон» ва «Баҳористон» гардидааст. ...
МУШКИЛОТИ КИТОБҲОИ ДАРСӢ. Дар партави суханронии Пешвои миллат дар мулоқот бо аҳли илму маориф дар арафаи ҷашни Наврӯз
На танҳо китобҳои забон ва адабиёти тоҷик, балки забони китобҳо аз дигар фанҳои таълимӣ низ таҳрирталабанд. Баъзе китобҳои фанҳои дақиқ ва ҷамъиятӣ аз русӣ тарҷумаи таҳтуллафзӣ шудаанд, ки табиати фикри тоҷикӣ надоранд. Дарк кардани маънии матн дар чунин китобҳо хеле душвор аст. Ин ва дигар андешаю пешниҳодҳои директори Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Боймурод ШАРИФЗОДА-ро дар зер манзури хонандагон мегардонем. Дар мулоқоти навбатӣ Президенти мамлакат му...
Ҳикояте аз пандҳои Муҳаммад Ғазолӣ
Подшоҳи Ҳиндустон расуле фиристод ба Нўшервон, ки: «Ман ба подшоҳӣ аз ту авлотарам, хироҷ ба ман бифирист».Нўшервон расулро фуруд овард ва дигар рўз бор бидод. Меҳтарон бихонду расулро ҳозир кард ва гуфт: «Ҷавоби пайғом бишнав». Пас Нўшервон сандуқе бихост.Бигушоду сандуқчае аз ў берун кард ва муште кабар (навъе аз гиёҳи хордор) аз он бароварду расулро дод ва гуфт: «Ба вилояти шумо аз ин бувад?». Гуфт: «Бисёр бувад». Нўшервон гуфт: «Бирав малики Ҳиндро бигўй: Нахуст вилояти хештан ободо...
Китоби олими тоҷик Ҳасани Султон оид ба забони давлати Сомониён дар Аврупо ба нашр расид
Дар остонаи мулоқоти Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо аҳли илму зиёиёни мамлакат ва ҷашни байналмилалии Наврӯзи оламафрӯз китоби нави шоир ва олими тоҷик, доктори илми филология, узви вобастаи Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, академики Академияи табиатшиносии Федератсияи Россия Ҳасани Султон (Мирзоҳасан Султонов) — «Забони давлати Сомониён» тавассути нашрияи бонуфузи академии «Palmarium academic publishing» (Германия) ба наш...
«Забони миллат – ҳастии миллат». Китоби дуюм: “Забон ва замон”
Ҷилди дуюми китоби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таҳти унвони «Забони миллат – ҳастии миллат» ба нашр расид, ки ифодагари таҳаввули навине дар таърихи забони тоҷикӣ ва баёнгари азамату бузургии ин забону ин миллати куҳанбунёд мебошад. Масъалаи забони тоҷикӣ ва ҷойгоҳи он дар зиндагии миллати мо ҳамеша мавриди таваҷҷуҳи Пешвои муаззами миллат мебошад. Дар сарсухани китоби чунин омадааст: «Китоби дувуми «Забони миллат –...
ВОХӮРИИ ВАЗИРИ МАОРИФ ВА ИЛМ БО НАМОЯНДАИ ИТТИҲОДИ АВРУПО
13-уми марти соли 2020 дар толори Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон вохӯрии вазири маориф ва илм Муҳаммадюсуф Имомзода бо котиби якуми намояндагии Иттиҳоди Аврупо дар Тоҷикистон ҷаноби Стефано Элеро доир гашт. Дар оғози вохӯрӣ М. Имомзода аз ҳамкориҳои судманди намояндагии Иттиҳоди Авурпо дар Тоҷикистон ёдовар шуда, иброз дошт, ки ҳамкориҳо миёни Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ташкилотҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ дар доираи созишномаҳои аз ҷониби Ҳукумати Тоҷикистон ба имзор...
Системаи аносири кимиёвӣ ва шинохти илмии табиат
Дар барномаи навбатии «Фарҳанги муосир», ки дар шабакаи телевизионии «Сафина» ҳар ҳафта пахш мегардад, ходими пешбари илмии АИҶТ Номвари Қурбон иштирок намуданд. Мавсуф бо ҳамроҳи муҷрии барнома номзади илмҳои фалсафа, Исомиддин Шарифзода мавзӯи «Системаи аносири кимиёвӣ ва шинохти илмии табиат» -ро мавриди баррасӣ қарор доданд. Барои муфассалтар тамошо кардани баҳс ба навори зерин таваҷҷуҳ кунед: Маълумоти пурра дар ин саҳифа: https://ravshanfikr.tj/navorho/sistemai-anosiri-kimijov-va-sh...
Таълимоти Ибни Сино дар бораи модда ва атрибутҳои он дар партави фалсафаи давраи нав
Аз замони зиндагии Ибни Сино бештар аз ҳазор сол гузаштааст. Дар тӯли ин муддат таълимоти фалсафии вай аз тарафи ҷонибдоронаш рушду такомул ёфта, аз ҷониби рақибонаш мавриди нақду инкор қарор гирифтааст. Ба интиқоди шадиди рақибон нигоҳ накарда, таъсири ақидаҳои Ибни Сино ба аксари мутафаккирони асримиёнагии Шарқу Ғарб барало ба мушоҳида мерасад. Асарҳои Ибни Сино ҳамчунин дар маркази диққати мутафаккирони давраи Эҳёи Аврупо қарор доштанд. Доир ба таъсири Ибни Сино ба мутафаккирони ин давра осори зиёди донишманд...
Ҷойгоҳ ва мақоми зан дар Авасто
Ҷойгоҳ ва мақоми зан дар тамаддунҳои бостонӣ, аз ҷумла дар тамаддунҳои ҳиндӣ, чинӣ, ориёӣ, мисрӣ, юнонӣ, румӣ ва дигар тамаддунҳои ҷаҳонӣ, ки тавонистаанд дунёро такон бидиҳанд, хеле бузург аст. Дар аксари тамаддунҳо зан дар мақомҳои изад, шоҳ, малика, маслиҳатдеҳи шоҳ, гоҳе вазир, мутафаккир, олим, шоир, нависанда, сарлашкар, ҷанговар, қаҳрамон омадааст. Ба мақому мартабаи зан, махсусан дар динҳои гуногун, эътибори хосса дода шудааст. Ба ҷойгоҳ ва мақому мартабаи зан, модар дар китоби муқ...
МУҲАНДИСИ РӮҲИ ОДАМИЗОД. Ба Рӯзи байналмилалии нависанда бахшида мешавад
Рӯзи байналмилалии нависанда амалан дар тамоми кишварҳои олам 3 март таҷлил мешавад. Унвони пурраи ин ид Рӯзи байналмилалии сулҳ барои нависанда буда, он дар конгресси байналмиллалии ПЕН – клуб, ки аз 12 то 18 январи соли 1986 гузаронида шуда буд, таъсис ёфтааст. ПЕН – клуб соли 1921 дар Лондон бунёд гардида, номи он аз се ҳарфи аввали алифбои англист, ки дар айни замон ҳарфҳои нахустини вожаҳои шоир, очеркист ва романистро дар англисӣ ба ҳам меорад. Аҷиб ин аст, ки худи вож...
Тафсири Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба нашр расид
Тафсири Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон зери назари академик Абдуҷаббор Раҳмонзода бо мураттибӣ ва муҳарририи нависанда Садриддин Ҳасанзода аз тариқи Муассисаи нашриявии «Ирфон»-и Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон ба табъ расид. Дар аввали маҷмӯа матни Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 26 декабри соли 2019 ҷойгир шудааст. Таҳлилу тафсири нукоти муҳими...
«ХОНАИ БЕКИТОБ МИСЛИ РӮЗИ БЕОФТОБ АСТ…». Ва ё имрӯз интернет бархе аз ҷавонони моро танбал ва беҳавсала намудааст
«Нақл мекунанд, ки Абуалӣ ибни Сино подшоҳи Сомониён Нуҳ ибни Мансурро табобат кард ва ӯ шифо ёфт. Нуҳ ибни Мансур аз Ибни Сино пурсон шуд, ки дар ивазаш ба ӯ чӣ туҳфа кунад. Ибни Сино дар ивази хизматаш аз подшоҳ хоҳиш намуд то ӯро барои даромадан ба китобхона иҷозат диҳад. Подшоҳ дарҳол ин хоҳиши ӯро пазируфт ва ӯро ба китобхони бузурги дарбор роҳ доданд. Китобхона хонаи дуюми «Сивон-ул-хикмат» — Ибни Сино гардид ва дар тӯли 3 соли омӯзиш дар он ҷо ӯ нобиға гардид. Ҳатто он қадр му...
КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АДАБӢ
КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АДАБӢ ТАҲТИ УНВОНИ "Оламе рӯй ниҳоданд ба ашъори Камол, Ки хаёлоти латиф аст дар оби суханаш" БАХШИДА БА 700-СОЛАГИИ КАМОЛИ ХУҶАНДӢ. Зиндагинома Камоли Хуҷандӣ дар соли 1321 дар шаҳри Хуҷанд дида ба ҷаҳон кушодааст. Ҷавонияш дар зодгоҳаш гузашта ва маълумоти ибтидоиро низ дар он ҷо омӯхтааст. Сипас таҳсили улумро дар шаҳрҳои Самарқанду Шош давом додааст. Вай дар ҳузури устодон аз китоби машҳури Саккокӣ «Мифтоҳ», ки дар он айём асоси таъ...
Таърихи адабиёт дар ҷаҳон Фоҷианомаҳои Юнони Бостон
Аз имрӯз тарҳи нав оғоз мекунем. Ҳадаф муаррифии хонандагон бо чеҳраҳои адабии олам ва таърихи рушди ададбиёти ҷаҳон аст. Тарҳи навро аз Юнони Бостон шуруъ мекунем, чун эҳтимолан хелеҳо таърихи адабиёт дар ин қитъаи оламро, ки бузургтарин адибону файласуфонро ба ҷаҳониён додааст, камтар медонанд. Фоҷианомаҳои Юнони Бостон Фоҷианомаҳои Юнон шабаҳи асосии худро аз сурудҳои умумиҷаҳони (хор) гирифтааст, ки пайдоиши онҳо ба ибодати худо Дионис алоқаманд аст. Барои ҳамин хор дар фоҷиа (традегия) ва...
БАҲМАНЁР Сулаймонӣ. “Ҳазор ҳикмати ҳакимон”
Инсоният аз нахустин рўзҳои шинохти хеш ба андешаи ноб ниёз дорад ва умедвор аст, ки матолиби дарккардааш манфиати миллӣ дошта бошта бошанд. Аз ин рў, дар ҳама давру замон афроди алоҳида талош меварзанд, ки шахси фаромарзӣ бошанд. Тамоми аҳдоф ва хоҳишоти мусбии инсон&nbs...
УБАЙД РАҶАБ Адабиёти бачаҳо ва тарбияи ахлоқ
Вазифаи адабиёти кўдакон пеш аз ҳама тавассути каломи бадеъ ва образҳои ибратомўз дар кўдак тарбия кардани накўтарин хислат ва сифатҳои инсон аст. Роҳи паймудаи адабиёти тоҷик дурустии ин матлабро тасдиқ мекунад. Собит шудааст, ки маҳз кўдак аз адабиёт беш аз ҳама ибрат мегирад. Чунон ки мегўянд, кўдак ду маротиба тавлид мешавад. Бори аввал он вақт, ки ба дуньёи равшан меояд...
ДАСТОВАРДИ НАВБАТИИ ХОНАНДАГОНИ ЛИТСЕЙ-ИНТЕРНАТИ ПРЕЗИДЕНТӢ.
Дар Муассисаи давлатии таълимии Литсейи рақами 3-и шаҳри Душанбе бо ташаббуси мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе, Сарраёсати маориф ва Маркази рушди истеъдодҳои шаҳри Душанбе маросими ҷоиза супории даври сеюми олимпиадаи (шаҳрӣ)-и фаннии хонандагон баргузор гардид. Дар соли таҳсили 2019-2020 дастаи олимпии Литсей-интернати президентӣ бо гирифтани 43 ҷойи ифтихорӣ дар шаҳри Душанбе беҳтарин дастаи олимпӣ дониста шуд. Ногуфта намонад, ки ҳамаи ин дастовардҳо аз заҳмату талошҳои бес...
Дар Душанбе ғолибони даври сеюми шаҳрии Олимпиадаи фаннии хонандагони муассисаҳои таълимӣ дар соли 2020 қадрдонӣ гардиданд
Имрӯз дар Муассисаи таълимии давлатии Литсейи№3 шаҳри Душанбе бо дастгирии Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе ва Муассисаи давлатии «Маркази рушди истеъдодҳо»-и назди Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе маросими ҷоизасупорӣ ба ғолибони даври сеюми шаҳрии Олимпиадаи фаннии хонандагони муассисаҳои таълимӣ дар соли 2020 баргузор гардид. Тавре хабарнигори АМИТ «Ховар» Фирӯзаи Давлат аз ҷараёни баргузории ин маросим гузориш медиҳад, дар он муовини Раиси шаҳри Душанбе Мавсума Муинӣ, сардори Сарраёс...